O’zbek poeziyasının’ en’ jarqın juldızlarının’ biri bolg’an Zu’lfiyaxanım do’retiwshiligi o’zbek a’debiyatı tariyxında u’lken iz qaldırdı. Onın’ qaysı bir qosıg’ın oqısaqta, onda insaniylıq tuyg’ılar ha’m pa’k sezimler ju’reklerge jaqın tu’rde sa’wlelenedi. Ma’selen, shayıranın’ “Ba’ha’r keldi seni sorawlap”, ‘’Aydında’’, ‘’Sensiz’’, Sen qaydasan’ ju’regim’’ ha’m basqada qosıqları insan qa’lbin sezimlerge, tolg’anıslarg’a bo’leydi. O’mirde ko’p qıyınshılıqlardı basınan keshirgen shayıranın’ qa’lemi hesh waqıtta o’shpegen, turmıs sınawların ma’rtlik, sabırlılıq penen jen’ip o’tken.
Janlı sıyalar menen jazılg’an qosıqlarının’ barlıg’ı o’mirinin’ mazmunı ha’m kewil tuyg’ıları menen o’z sa’wleleniwin tapqan. Zu’lfiya o’zinin’ zamanlas shayırı Hamid Alimjan menen birge turmıs qurg’an. Ol H.Alimjan menen tek g’ana on jıl birge jasaydı. Sum a’jel olardı bir-birinen ayırdı. Qostarınan ayırılg’an shayıranın’ qa’lbi u’lken jog’altıwdan azaplansa da, onın’ qa’lbi analıq mehir-muhabbatqa qaray burıldı, perzentlerinin’ kamalı ushın jasawdı dawam etti ha’m barlıq qıyınshılıqlardı sabırlılıq penen jen’e bildi.
Qaraqalpaq xalıq shayırı İ.Yusupov Zu’lfiyag’a arnap jazg’an “Saqlanın’ bu’gingi buzıq hawadan’’ degen qosıg’ında Zu’lfiyag’a sabırlılıq tilep, onın’ hu’jdanı pa’kligin to’mendegi qatarlarda sa’wlelendiredi:
Jalg’ızlıq sazında jalg’ız sharxana,
Samal su’ykense de ol jılar ba’lkim.
O’kinish soqpag’ınan qaytın’ arqag’a,
Hu’jdanın’ız pa’kdur, ju’zin’iz jarqın.
Bunnan ko’rinip turg’anınday, Zu’lfiya pa’kliktin’ tımsalı retinde sa’wlelengen haqıyqıy hayal obrazın jaratqan ma’rt ha’m to’zimli insan. Shayıra qanshama jalg’ız qalmasın, qanshama azaplanbasın, onın’ qa’lbi alg’a qaray umtıldı, hu’jdanı o’kinishten qıynalsa da onın’ pa’k sezimleri ju’zin jarqın etti, bul onın’ qosıqlarında o’z boyawın taptı. G’a’rezsizligimizdin’ sharapatı menen shayıranın’ do’retiwshiligi joqarı bahalanıp, Prezidentimizdin’ baslamasında 1999-jıldan baslap “Zu’lfiya” atındag’ı ma’mleketlik sıylıq laureatı engizildi. Bul shayıranın’ joqarı do’retiwshiligi ha’m qaharmanlıg’ı sebepli ju’zege kelgen sıylıq.
Bul sıylıqtı o’zlerinin’ jetik talantı, bilimi menen tanılg’an o’nerli qızlar alıwg’a miyassar boladı. Bul sıylıq qa’biletli jaslarg’a u’lken imkaniyatlardı jaratıp beriw menen birge, shayıranın’ do’retiwshilik jolı ha’r qanday jas a’wlad ushın da u’lken sabaq beretug’ınınan da’rek beredi.
Biz g’a’rezsiz eldin’ baxıtlı jaslarımız. G’a’rezsizliktin’ bizge ina’m etken imkaniyatları ju’da’ ko’p. A’sirese, ma’mleketimizde hayal-qızlar ushın ken’ mu’mkinshilikler jaratılg’an. Hesh bir ma’mlekette bizin’ elimizdegidey “Zu’lfiya” atındag’ı ma’mleketlik sıylıq laureatı bolmasa kerek. Bul g’a’rezsizligimizdin’ sharapatı bolıwı menen birge, xalqımızdın’ ju’reginen ken’ orın alg’an shayıranın’ do’retiwshiliginin’ jemisi ha’m onın’ bizge qaldırg’an o’shpes do’retpeleri bolıp tabıladı. Zu’lfiya do’retiwshiligi pa’kliktin’ tımsalı bolıp sa’wlelengen lirikalarg’a bay sezimler menen oralg’an. Onın’ barlıq shıg’armaları insan qa’lbin jaqsılıqqa, sabırlılıqqa jetelewshi, pa’k sezimlerdi oyatıwshı ila’hiy tuyg’ılar menen suwg’arılg’an do’retpelerge bay. Solay eken, ha’r bir qızdı shayıranın’ do’retiwshilik jolınan ibrat alıp, onın’ izbasarı bolıwg’a ha’m xalqına kerekli insan bolıp jetilisiwine shaqırıp qalaman.
Berdaq atindag’ı QMU nin’
Qaraqalpaq filologiyasi fakulteti studenti:
Uzakova Saltanat
Megaline.uz arxivinen: 22-may, 2013 jıl .
Zu’lfiya - pa’kliktin’ tımsalı
O’zbek poeziyasının’ en’ jarqın juldızlarının’ biri bolg’an Zu’lfiyaxanım do’retiwshiligi o’zbek a’debiyatı tariyxında u’lken iz qaldırdı. Onın’ qaysı bir...
Folklor ha’m jazba a’debiyattag’ı “Besik jırları”
Ha’yyiw qosıg’ı balalıg’ımızdan qulag’ımızg’a tanıs. Qaraqalpaq folklorında ha’m jazba a’debiyatında besik jırı menen tanısamız....
Sahra poeziyasının’ sa’nli duwtarı
Ha’r qanday millet o’zligin teren’ an’law ha’m milliy qa’diriyatların qa’sterlep saqlawda joqarı ma’newiyatqa jetisiwi kerek. Bunda ko’rkem a’debiyattın’ bahalı jemisi, insaniyat ushın ruwxıy...
“Kewil…”
Kewil mu’lki pasılg’a megzes, Qa’ha’rli qıstay muzg’a aylanar, So’nbekshi bolar onın’ nurların, Shayırdın’ qa’lbi sonda da so’nbes....
El su’ygen shayıra
“O’zbekstanda xızmet ko’rsetken ma’deniyat g’ayratkeri”, Qaraqalpaqstan xalıq shayırası, Qaraqalpaqstan tan’ı gazetası Bas redaktorı Matyoqubova Gu’listan....