7-ámeliy jumıs: Python programmalastırıw tilinde logikalıq ózgeriwshiler

1. Logikalıq ózgeriwshiler (Boolean):

# Boolean tipleri
haqıyqat = True
jalǵan = False

# Tipti tekeriw
print(type(haqıyqat))  # <class 'bool'>

2. Salıstırıw operatorları:

a = 5
b = 10

# Teńlik
print(a == b)  # False

# Teń emeslik
print(a != b)  # True

# Úlken
print(a > b)   # False

# Kishi
print(a < b)   # True

# Úlken yamasa teń
print(a >= b)  # False

# Kishi yamasa teń
print(a <= b)  # True

3. Logikalıq operatorlar:

# and - eki shárt te durıs bolıwı kerek
print(True and True)    # True
print(True and False)   # False
print(False and True)   # False
print(False and False)  # False

# or - eki shárttiń biri durıs bolsa jetkilikli
print(True or True)     # True
print(True or False)    # True
print(False or True)    # True
print(False or False)   # False

# not - shárttiń terisi
print(not True)         # False
print(not False)        # True

4. Quramalı logikalıq ańlatpalar:

jası = 25
student = True
jumıs_tájiriybesi = 3

# Bir neshe shárt
print(jası >= 18 and student)  # True
print(jası < 20 or jumıs_tájiriybesi > 2)  # True
print(not (jası < 20) and student)  # True

# Qawsırmalardı qollanıw
print((jası >= 20 and student) or jumıs_tájiriybesi > 5)  # True

5. Boolean konversiyası:

# Sanlar
print(bool(0))      # False
print(bool(1))      # True
print(bool(-5))     # True

# Qatarlar
print(bool(""))     # False
print(bool("abc"))  # True

# Dizimler
print(bool([]))     # False
print(bool([1,2]))  # True

# None
print(bool(None))   # False

6. is hám in operatorları:

# is operatorı - obyektler birdey me
a = [1, 2, 3]
b = [1, 2, 3]
c = a

print(a is b)  # False
print(a is c)  # True

# in operatorı - element dizimde bar ma
sanlar = [1, 2, 3, 4, 5]
print(3 in sanlar)      # True
print(6 in sanlar)      # False
print(6 not in sanlar)  # True

Ámeliy máseleler:
1. Jasın tekseriwshi programa:

def jas_tekser(jas):
    if jas < 0:
        return "Nadurıs jas"
    elif jas < 18:
        return "Jasóspirim"
    elif jas < 65:
        return "Eresek"
    else:
        return "Pensioner"

# Testlew
jas = int(input("Jasıńızdı kiritiń: "))
print(jas_tekser(jas))

2. Login sisteması:

def login_tekser(login, parol):
    durıs_login = "admin"
    durıs_parol = "12345"
    
    login_durıs = login == durıs_login
    parol_durıs = parol == durıs_parol
    
    if login_durıs and parol_durıs:
        return "Sistemag'a kiriw ámelge asırıldı"
    elif not login_durıs:
        return "Login nadurıs"
    else:
        return "Parol nadurıs"

# Testlew
login = input("Login: ")
parol = input("Parol: ")
print(login_tekser(login, parol))

3. San klasifikatorı:

def san_klasifikatorı(san):
    jup = san % 2 == 0
    oń = san > 0
    
    if oń and jup:
        return "Oń jup san"
    elif oń and not jup:
        return "Oń taq san"
    elif not oń and jup:
        return "Teris jup san"
    else:
        return "Teris taq san"

# Testlew
san = int(input("San kiritiń: "))
print(san_klasifikatorı(san))

4. Kalendar kúnin tekseriwshi:

def kún_durıs_pa(ay, kún):
    if ay < 1 or ay > 12:
        return False
        
    if ay in [4, 6, 9, 11]:
        max_kún = 30
    elif ay == 2:
        max_kún = 28
    else:
        max_kún = 31
        
    return 1 <= kún <= max_kún

# Testlew
ay = int(input("Aydı kiritiń (1-12): "))
kún = int(input("Kúndi kiritiń: "))
print("Kún durıs pa:", kún_durıs_pa(ay, kún))

5. Parol bekkemligin tekseriwshisi:

def parol_bekkem_be(parol):
    uzınlıǵı_jetkilikli = len(parol) >= 8
    úlken_hárip_bar = any(c.isupper() for c in parol)
    kishi_hárip_bar = any(c.islower() for c in parol)
    san_bar = any(c.isdigit() for c in parol)
    
    barlıq_shártler = [
        uzınlıǵı_jetkilikli,
        úlken_hárip_bar,
        kishi_hárip_bar,
        san_bar
    ]
    
    return all(barlıq_shártler)

# Testlew
parol = input("Parol kiritiń: ")
if parol_bekkem_be(parol):
    print("Parol bekkem")
else:
    print("Parol bekkem emes")

7-ámeliy jumıs: Python programmalastırıw tilinde logikalıq ózgeriwshiler

Sonday-aq: