Bugungi o’zbek аdаbiyotshunоsligi hаr bir tаdqiqоtchidаn o’tkir zеhn, sinchkоvlik, аyniqsа, yuzаgа chiqаyotgаn ilmiy kаshfiyot vа yangiliklаrdаn хаbаrdоr bo’lishni, umumаn, kеng qаmrоvli ish оlib bоrishni tаlаb etаdi. Bu esа milliy аdаbiyotimizning bоy mа’nаviy хаzinаsini chuqur o’rgаnishimiz, uni аnglаshimiz uchun хizmаt qilаdi. Muhtаrаm Yurtbоshimiz “Yuksаk mа’nаviyat –yеngilmаs kuch” аsаridа tа’kidlаgаnlаridеk, “Hаr bir ilmiy yangilik, yarаtilgаn kаshfiyot bu yangichа fikrlаsh vа dunyoqаrаshgа turtki bеrаdi, mа’nаviyatning shаkllаnishigа o’zigа хоs tа’sir ko’rsаtаdi” . Shuning bаrоbаridа, ilmiy, ijоdiy izlаnishlаrning sаmаrаsi o’lаrоq kаshf etilgаn hаr bir yangi fikr, tаdqiqоtchilаrning аdаbiy mаsаlаlаr yuzаsidаn bеrаyotgаn yangichа хulоsаlаri аdаbiyotshunоslik bаzаsining to’ldirilib, ukаmmаllаshtirilib bоrilishigа turtki bo’lаdi. Shе’riyatining mаvzu ko’lаmi judа kеng. Shоir o’zi kuylаgаn hаr qаndаy mаvzudа yonib, to’lqinlаnib, jоiz bo’lsа, dildаn аzоblаnib kuylаshgа o’rgаngаn bo’lishi kerak. Shunday unsurlarni o’z she’rlarida mujassam qilolgan shoira Farog’at Kamolova. Shoira ko’pincha tabiatdan ilhomlanadi va to’lib toshib ijod qiladi, ayniqsa kuz manzarasi shoira ijodidagi alohida takidga sazovvordir. Shu bilan birgalikda hayot falsafasi, milliy qadryatlarimiz, dunyoning o’tkinchi ekanligi haqidagi fikirlar ham ularga uyg’undir. Quyida shoira qalamiga mansub she’rlardan birini tahlilga tortishga harakat qilamiz.

Sekin yog’ar kuzning yomg’iri
O’tiribmiz, so’zga xojat yo’q.
Ko’zingizda aziz xotira
Tanish mehr, tanish o’y,

Yomg’ir adabiyotimizda ilhom ramzi sifatida qaraladi, lekin bu she’rda shoira aynan kuzgi yomg’irni takidlayapdi, nega endi kuzgi yomg’ir? Qaysidir ma’noda
kuz umrga mengzalsa umr oxiri tushiniladi. Negaki tabiatda ham kuz xazon fasli, so’lg’inlik pallasi hisoblanadi. “O’tiribmiz so’zga xojat yo’q” butun
bahor butun yoz bo’yi birga edik birga umr kechirdik bir birimizni so’zsiz ham tushinamiz shuning uchun ham so’z biz uchun muhim emas, kuzatish xotirlash
kifoyadir degan ma’nodagi satrlar bayon etilgan.

Bir gul ochulguncha fursat o’tibdi
Bir ishq o’chmog’iga bu fursat yetmas
Faqat bir qadarli tuman tushibdi
Unda nimalardir oshkora emas

Ustoz shoir G’afur G’ulomning “G’uncha ochulguncha o’tgan fursatni, kapalak umriga qiyos etgulik” deya boshlanuvchi “Vaqt” she’rini yodga soluvchi
yuqoridagi misralar g’oyaviy badiiy jihatlari bilan “Vaqt” she’rining aynan o’zini eslatgani bilan Farog’at Kamolova talqinida boshqacharoq tarzda namoyon
bo’ladi. Ishq jarohatlari ba’zan insonni umr bo’yi qiynab kelishi mumkinligini sodda va samimiy tarzda “Bir ishq o’chmog’iga bu fursat yetmas” deydi.
Farog’at Kamolova she’rlarining bosh mazusi darajasigacha ko’tarila olgan tabiat va yomg’ir tasvirlari yorqin bo’yoqlar bilan ko’rsatilgan.

Yana kuz, yana yomg’ir
Yodimga solar u, sevgan chog’larni
Hamdart sirdoshlarim jon o’rtoqlarim
Yomg’irlar ostida yurganlarimiz
Yana kuz, yana yomg’ir, aziz xotira

Tabiiy ravishda dilimizda qandaydir iliqlik uyg’otishi mumkin bo’lgan kuzning mayin yomg’irlari shoira ijodida o’zining badiiy tastig’ini topgan. Bololikka
sayr etgandek tasavvur uyg’otuvchi bu satrlar o’zining jozib tabiati va ohanga ega ekanligi bilan ajralib turadi. Farog’at Kamolova bir she’rida
shunday deydi

Hattoki yonma yon yashab turib ham
Bir birovin ba’zan sevolmas odam
Hatto jonidan ortiq sevib ham
Bir birovga mehr berolmas odam

Bu to’rtlikda odam va olam haqiqati mujassam desak xato qilmagan bo’lamiz. Negaki hayotning o’zi buni isbotlab qo’yibdi umrlar misolida buni dalillash
mumkin albatta .

Kunlar hazin edi yaproqlar yupun
Ko’nglimga botadi hasratning tig’i
Shu qadar dunyoning ich-ichlaridan
Go’yo chiqib kelar ajib bir yig’i

Inson hayotida ro’y berishi mumkin bo’lgan har qanday vaziyatlar mavjud, ular kutilmagan va g’ayritabiiy bo’lishi mumkinligi hech kimga sir emas
albatta.yuqorida keltirilgan misralar fikrimizning aynan tastig’idir desak yanglishmagan bo’lamiz.


Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1. Farog’at Kamolova “Holatlar kitobi 1”
2. Farog’at Kamolova “Holatlar kitobi 2”
3. Farog’at Kamolova “Holatlar kitobi 3”
4. WWW.ziyouz.com
5. WWW.ijod.uz
6. WWW.ahmadazam.uz